وبلاگ شخصی رامین قلی زاده ارشد فلسفه دین،

نوشتن پروپوزال و کارهای پایان نامه،نوشتن مقاله تایپ و ترجمه،ی متون عمومی با قیمت توافقی و مشاوره تحصیلی و تدریس زبان.09100560571

وبلاگ شخصی رامین قلی زاده ارشد فلسفه دین،

نوشتن پروپوزال و کارهای پایان نامه،نوشتن مقاله تایپ و ترجمه،ی متون عمومی با قیمت توافقی و مشاوره تحصیلی و تدریس زبان.09100560571

وبلاگ شخصی رامین قلی زاده ارشد فلسفه دین،

رامین قلی زاده هستم.دانش آموخته ی فلسفه غرب دانشگاه تهران ودانش آموخته ی مقطع ارشد فلسفه ی دین در دانشگاه تبریز.
لطفا نظر بدهید تا این وبلاگ را درمسیر خوب و علمی تر هدایتش کنیم. ممنونم

آخرین نظرات
نویسندگان
پیوندهای روزانه

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «مشا» ثبت شده است

۰۷
شهریور ۹۷

انتقاد سهروردی از قاعده «حد» مشائی و راهکار وی

 

 

 

رامین قلی زاده1،

 

1 دانشجوی ارشد فلسفه دین دانشگاه تبریز

 

 

 

چکیده

سهروردی در باب تعریف با مبنای مشائین مخالف بوده و راهی غیر از راه آنان بر می¬گزیند. در این نوشتار ابتدا شرح کوتاهی از نظر ابن سینا به عنوان نماینده حکمت مشاء داده می شود و پس از آن نقد سهروردی بر آن و سپس نظر سهروردی در باره تعریفات بیان میشود.

سهروردی معتقد است که آوردن فصل در معرِّف محال بوده و ما قادر نیستیم تمام ذاتیات اشیاء را در حد آن ها بیاوریم بنابر این آوردن حد برای اشیاء آنگونه که مشائین به دان معتقد اند محال است. و تنها راهی که برای ما می ماند تعریف بوسیله امور ظاهر است که اجتماع آنها به معرَّف اختصاص دارد.

 

 

واژه های کلیدی: تعریف، حد تام، جنس و فصل، معرِّف، سهرودی، ابن سینا.

 

مقدمه

در حکمت اسلامی علم حصولی به تصور و تصدیق تقسیم میشود. علم تصوری علم به صورت شیئ است و تصدیق تصور به همراه تصدیق و حکم است.

بر همین مبنا منطق به دو قسم قول شارح و حجت تقسیم می شود. در قسمت قول شارح یا تعریف نحوه حصولا عم تصوری و در قسمت حجت نحوه حصول علم تصدیقی نشان داده میشود.

نظر شیخ اشراق درباره تعریف با نظر مشایین و ابن سینا متفاوت بوده و ضمن نقد ایشان نظر خود را درباره تعریف بیان میکند.

اهمیت این بحث از آن جهت است که شیخ اشراق با نقد مبنای مشائین در تعریف و ارائه راهکار اشراقی خود میخواهد منطق و معرفت شناسی اشراقی را بنا نهد.

در این مقاله ضمن توضیح اجمالی تعریف در منطق مشائین، نقد سهروردی از آن بیان شده و سپس نظر وی درباره تعریف نشان داده میشود. مبنای این پژوهش در حکمت مشاء کتاب الاشارات و التنبیهات بوده و در حکمت اشراق به کتاب حکمت الشراق و شرح قطب الدین شیرازی به همراه تعلیقات ملاصدرا بر آن رجوع شده.

1.تعریف از نظر ابن سینا

 

در نظر ابن سینا تعریف یا بوسیله حد است یا بوسیله رسم. حد قولی است که شامل تمام ذاتیات و مقومات شیء میشود و بنابراین حتما باید ترکیبی از جنس و فصل باشد[1] ابن سینا حد را اینگونه تعریف میکند: «الحد قول دال علی ماهیت الشیء» .[2] و سپس توضیح میدهد که حد شامل تمام مقومات شیء است و به همین دلیل باید از جنس و فصل ترکیب شود. جنس عبارت است از آن دسته از مقومات و ذاتیات شیء که با اشیاء دیگر مشترک بوده و مخصوص آن شیء نیستند و فصل عبارت است از ذاتیاتی که مخصوص آن شیء بوده و در اشیاء دیگر نباشند.

حد باید از جنس و فصل ترکیب شود زیرا جنس مقومات مشترک شیء با اشیاء دیگر و فصل مقومات مخصوص به شیء را نشان میدهد. و تا زمانی که ذاتیات مشترک و مخصوص یک شیء جمع نشوند حقیقت مرکب شیء تمام نمی شود. و اگر یک شیء ترکیبی در حقیقت خود نداشته باشد، هیچ قولی نمی تواند بر آن دلالت کند[3]

نکته مهمی که در اینجا است این است که ابن سینا همانطور که در تعریف حد ذکر می کند حد را قول می داند و قول مرکب است. بنابر این هر محدودی ( که برای آن حد آورده میشود) دارای معنای مرکب است.[4] پس حد فقط برای اشیاءی است که معنای مرکب دارند و اشیائی که دارای حقیقت بسیط اند را نمی توان با حد تعریف کرد

ادامه را از اینجا دانلود فرمایید

۰ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۰۷ شهریور ۹۷ ، ۱۵:۱۱
ram